muzyka

Stylizacja muzyczna odgłosów realnych

Kolejną zasadniczą funkcją muzyki jest stylizacja za jej pomocą odgłosów realnych. Żeby przejść do dalszych rozważań na ten temat, należy zwrócić uwagę na oczywisty fakt - że każde zjawisko, które możemy zaobserwować wzrokowo, ma swoje "partnerstwo" słuchowe (drzwi skrzypią, wiatr wywołuje szum, zamykające się drzwi skrzypią). O ile w filmach współczesnych zjawiska te wyrażane są poprostu adekwatnymi do rzeczywistości dźwiękami - kwestia ta nie będzie dotyczyć niniejszej pracy, gdyż jest ona poświęcona wyłącznie zjawisku muzyki, a nie całej warstwy słuchowej filmu. Jednak aby omówić poruszaną funkcję, warto przytoczyć tu przykład poruszający kwestię różnicy zachodzącej między muzyczną stylizacją odgłosów realnych - a dźwiękiem (efektem szmerowym). Znakomicie określa to Zofia Lissa pisząc - "Użycie muzyki jako stylizacji określonych zjawisk słuchowych ma swoje specjalne zadania: efekt realistyczny, szmerowy jest czymś jednorazowym, ale jego muzyczna stylizacja zmienia sposób jego funkcjonowania: sublimując go, uogólnia, nadaje mu nowy sens, czyniąc go podstawą dłuższego przebiegu. Bo muzyka stylizująca na zasadzie ilustracji jakieś realne odgłosy nie przestaje być muzyką i jako taka działa na emocje odbiorcy silniej niż nagi, naturalistyczny efekt."

Powyższy cytat znakomicie wyłania możliwość stylizacji muzycznej jako kolejnej funkcji - mianowice ilustracja muzyczna sama w sobie jest ograniczona - w przeciwieństwie do muzyki (stylizacji muzycznej) pozbawiona jest wieloznaczności, wyrazowości. Idąc dalej - podobnie jak w poprzednio omawianej funkcji - stylizacja muzyczna odgłosów realnych może być posunięta o wiele dalej - tzn. Poza substytem odgłosu realnego, może występować w kontekście dramaturgicznym. Posłużyć sie tu można przykładem polskiego filmu krótkometrażowego "Zdradzieckie Serce", w którym stylizacja bicia serc bohaterów filmu poza oczywistą funkcją ukazywania ich, staje się również motywem przewodnim filmu, odzwierciedleniem nastroju.

Tego typu funkcja często zdarza się być wykorzystywana w filmach komediowych - w których stylizacja odgłosów realnych za pomocą muzyki może dodatkowo ukazywać komizm sytacji, ruchów przedstawionych na ekranie, groteskowość sytuacji etc.

Podsumowując - stylizacją muzyczną można wykreować właściwie każde realne zjawisko słuchowe - co da się zauważyć szczególnie na początku historii filmu dźwiękowego. Funkcja ta w odróżnieniu od efektów szmerowych ma jednak większy zakres manipulacji - tym samym, za jej zastosowaniem możemy uzyskać wszelki efekt, kontekst - w zależności od tego jaki będzie najprawidłowiej spełniał potrzeby filmu.